Rentabiliteit, Solvabiliteit, Liquiditeit: Financiële gezondheid begrijpen

Met ratio bedoelen we de verhouding tussen (twee) getallen, in dit geval financiële waarden. Het berekenen van een ratio's maakt het vergelijken van resultaten eenvoudiger.

Rentabiliteit, liquiditeit, solvabiliteit zijn zogenaamde financiële ratio's en ze zijn belangrijk voor het beoordelen van het bedrijfsresultaat, de financiële gezondheid.

Ze geven een compleet beeld van de prestaties, stabiliteit en duurzaamheid van een onderneming.

Het management van een onderneming zal regelmatig deze ratio's analyseren om de winstgevendheid te volgen en potentiële problemen te zien aankomen en om proactieve maatregelen te kunnen nemen. Ze gebruiken deze ratio's om weloverwogen beslissingen te nemen en risico's te beoordelen, bij bijvoorbeeld een investeringsvraagstuk.

Financiële ratio's, zoals rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit, zijn van belang voor interne belanghebbenden, zoals het management, maar ook voor externe belanghebbenden, zoals investeerders, crediteuren en leveranciers.

Er zijn heel veel ratio's waarmee je evenzoveel verschillende financiële verhoudingen en relaties binnen je financiële structuur kunt duiden. Zoals:

• efficiëntieratio's (bijvoorbeeld de omzetratio en voorraadomloopsnelheid),

• groei- en duurzaamheidsratio's (bijvoorbeeld het dividendrendement),

• marktwaarderatio's (bijvoorbeeld de koers-winstverhouding en de koers-boekwaardeverhouding),

• cashflowratio's (bijvoorbeeld de operationele cashflow-ratio en de cashflow-dekking van schulden).

Maar de belangrijkste en meest gebruikte zijn de ratio's voor de liquiditeit, solvabiliteit en de rentabiliteit, waarover nu meer.

Rentabiliteit berekent de mate van winstgevendheid of rendement van een onderneming en wordt vaak uitgedrukt als een percentage. Rentabiliteit geeft aan hoeveel winst een onderneming maakt in vergelijking met de kosten en investeringen.

Het wordt ook vaak gebruikt om de financiële gezondheid en prestaties van een onderneming (tussentijds) te beoordelen. Ratio's worden gebruikt om de actuele prestaties te vergelijken met branchegemiddelden of die van eerdere perioden. Vanzelfsprekend heb je een positieve, gezonde rentabiliteit nodig om te kunnen bestaan en te kunnen groeien.

De solvabiliteit geeft aan of een onderneming in staat is om aan haar financiële verplichtingen op langere termijn te voldoen, dus schulden op lange termijn terug kan betalen en niet failliet gaat. Solvabiliteit geeft aan welk deel van het totaal geïnvesteerd vermogen van een onderneming eigen vermogen is.

Een goede solvabiliteit betekent dat een onderneming veel geïnvesteerd eigen vermogen heeft in plaats van geleend, vreemd vermogen. De onderneming kan een groot deel van zijn verplichtingen voldoen met eigen vermogen, dit geeft onder meer crediteuren en investeerders vertrouwen.

De liquiditeit van een onderneming geeft aan of deze in staat is om betalingen te kunnen doen. Dus financiële middelen of (vlottende) activa beschikbaar heeft, zoals een positief bank/spaarsaldo, vorderingen en voorraden, die zonder (veel) verlies van waarde omgezet kunnen worden naar contant geld.

Een hogere liquiditeit betekent over het algemeen dat een onderneming voldoende financiële middelen heeft om verplichtingen aan te gaan, dit geeft uiteraard vertrouwen. Een lage liquiditeit geeft aan dat er moeilijkheden kunnen ontstaan bij het nakomen van verplichtingen.

Voor een gezonde en financieel stabiele bedrijfsvoering moet een onderneming aan alle drie de ratio's, dus de verhoudingen (onderling) aandacht besteden. Voorbeeld: een hoge rentabiliteit, de 'rente-uitkering' op de investering van tijd en geld, is natuurlijk mooi, maar het mag niet ten koste gaan van de solvabiliteit of liquiditeit.

Met andere woorden, je moet bij het uitgeven van (delen van) de winst altijd rekening houden, dat er genoeg geld 'in kas' blijft om aan lange-termijn verplichtingen (solvabiliteit) en korte-termijn verplichtingen (liquiditeit) te kunnen voldoen, om zo geen financiële problemen te krijgen.

Financiële ratio's worden door managementteams gebruikt voor besluitvorming en strategische planning, voor het identificeren van kansen en risico's en het waarborgen van een gezonde financiële bedrijfsvoering ten bate van de groei van de onderneming en de duurzaamheid daarvan op lange termijn.

Met financiële ratio's kan het management de prestaties van een onderneming of delen daarvan vergelijken met die van concurrenten en/of andere interne afdelingen en die van eerdere periodes.

Financiële ratio's bieden een concreet inzicht in de financiële prestaties van een onderneming om mee te communiceren met onder meer investeerders, kredietverstrekkers en aandeelhouders van de onderneming.

Bij het interpreteren van ratio's moet je rekening houden met diverse invloeden, je moet ze in de juiste context plaatsen. Dus rekening houden met onder andere:

• specifieke kenmerken van de bedrijfstak

• historische en verwachte bedrijfsgegevens

• veranderingen in de bedrijfsstrategie, fusies, overnames of herstructureringen

• de economische situatie van eerder, nu en later, markttrends, regelgeving en technologische veranderingen

Door het gebruik van financiële ratio's weet je wat je financiële positie op enig moment is. En welke liquide activa oftewel financiële armslag je onderneming heeft om aan (directe) betalingsverplichtingen te kunnen voldoen.

Je kunt er financiële risico's mee identificeren en beheren, en je strategie aanpassen, bijvoorbeeld door het (tijdelijk) vermijden van overmatige schulden bij een lage(re) solvabiliteit.

De ratio's laten zien of er voldoende financiële ruimte er is om met onverwachte gebeurtenissen zoals economische neergang of marktschommelingen om te gaan. Om zo financiële stress te voorkomen en continuïteit te waarborgen.

Een gezonde ratio van het eigen vermogen versus het vreemd geïnvesteerde vermogen geeft vertrouwen. Op basis daarvan kan een onderneming kapitaal aantrekken om mee te investeren.

De rapportages die je met een professionele rapportagetool, zoals Speedbooks® voldoen aan bovenstaande kwaliteitseisen.

De moderne rapportagesoftware van Speedbooks kan koppelen met praktisch alle boekhoudsystemen, zodat gegevens verzamelen en analyseren geautomatiseerd, dus sneller en efficiënter verloopt.

Die verzamelde gegevens kunnen real-time zowel in cijfers als grafisch weergegeven worden in het online financieel dashboard en een app. Met Speedbooks ben jij 24/7 en wereldwijd ‘in control’.

Bekijk onze gratis demoversie op: www.speedbooks.com