Financiële analyse: exploitatiebegroting en liquiditeitsprognose

Met het maken van prognoses en liquiditeitsbegrotingen kun je bij wijze van spreken in de toekomst kijken en de tussentijdse cijfers toetsen aan je verwachtingen en je begroting. Met het maken van een liquiditeitsbegroting (per kwartaal) zie je of je maatregelen nemen moet om een negatief saldo en andere financiële verrassingen te voorkomen of dat je kunt inspelen op kansen.

Financiële prognoses en andere begrotingen of forecasts zijn voor controllers, accountants, ondernemers en financiële experts de basis voor het nemen van beslissingen en/of het geven van onderscheidend advies over eventuele investeringen, aanvullende financiering, personeelsbeleid en uitgaven op het gebied van marketing bijvoorbeeld.

Alle inkomsten en uitgaven noemen we de cashflow of kasstroom van een onderneming, het is het geld dat de organisatie in en uit gaat gedurende een bepaalde periode. Er moeten uiteraard voldoende inkomsten zijn, meer dan de uitgaven.

Je moet aan je financiële verplichtingen kunnen voldoen, zoals je crediteuren kunnen betalen, de rente en aflossingen, de huur, personeelskosten en omzetbelasting, want anders gaat de onderneming failliet.

De inkomsten uit vorderingen op klanten en tastbaar geld (in kas), tegoeden of giraal geld dat op de bankrekening staat, of beleggingen die op erg korte termijn in geld kunnen worden omgezet, zoals aandelen of obligaties, en spaarrekeningen zijn samen de liquide middelen van een onderneming.

Ja en nee…. je solvabiliteit geeft ook aan of je aan je betalingsverplichtingen kunt voldoen, maar meer de uitgaven op (middel) lange termijn. Wordt ook wel weerstandsvermogen genoemd en bepaalt bijvoorbeeld of een bedrijf van een kredietverstrekker (nog) een lening kan krijgen.

Met een exploitatiebegroting of resultatenbegroting laat je zien wat de verwachte inkomsten en uitgaven zijn en of je over een bepaalde tijd winst of verlies denkt te gaan maken. De verwachte kosten trek je af van de verwachte omzet voor een langere periode, meestal 1 tot 3 jaar.

Het maakt zo duidelijk welke omzet je minimaal moet halen om de uitgaven te dekken en winst te maken. De kosten bestaan uit alle terugkerende vaste kosten, zoals huur, personeel, inkoop et cetera. Maar bevat wellicht ook een begroting voor de geplande investeringen.

Liquide dekking om kortlopende schulden, die in de nabije toekomst betaald moeten worden noemen we quick ratio en de current ratio laat zien in hoeverre de onderneming voldoende financiële ruimte heeft om de financiële verplichtingen op wat langere termijn, meestal drie maanden, te voldoen.

De formule is:

vlottende activa + de liquide middelen, minus voorraad goederen, delen door het kort vreemd vermogen

Een gezonde waarde is 1 of hoger. De voorraden worden bij de quick ratio niet meegenomen, omdat je je meestal niet zeker weet wat er op korte termijn met je voorraden gebeurt. Misschien worden ze niet snel verkocht, zoals bij auto’s, of bederft een deel van de voorraad.

De formule is:

vlottende activa + liquide middelen, delen door het kort vreemd vermogen

Bij het bepalen van de liquide positie op middellange termijn, de current ratio, neem je de voorraden wel mee in je berekening. Algemeen geldt dat een waarde van 1 als laag en groter dan 2 als ‘gezond’ gezien wordt, afhankelijk van de onderneming en bedrijfstak.

Liquiditeit is in het kort het geld dat echt in kas is, om direct betalingen mee te doen.

Vlottende activa zijn bezittingen en investeringen die doorgaans korter dan een jaar beschikbaar zijn, zoals voorraden, onderdelen en verpakkingen en vorderingen op klanten.

Kort vreemd vermogen zijn schulden of betalingsverplichtingen die op korte termijn moeten worden (terug) betaald, zoals bijvoorbeeld crediteuren, huur en lonen.